Ecclesia "Hagia Sophia" (aut "Sancta Sapientia")

"Thermae" Suleimānī

Tertiō diē Cōnstantīnopolis et quid fēcit magister? Prīmō, magister, ut senātor Rōmānus antīquus, in thermās sē tulit. In urbe Istanbul, etiam hodiē sunt multae pulchrae et antīquae thermae. Sed thermae etiam sī antīquae, rē vērā, thermae Rōmānae nōn sunt. Quamquam thermae (in linguā Turchā "Hamam" dīcitur) in quibus magister sē tulit hodiē tamen veterēs sunt, quod annō 1562 ā Sultānō “Suleimānō Magnificō” aedificātae fuērunt, tam antīquae quam thermae Rōmānae nōn sunt.

Hagia Sophia

Post thermās, magister ad magnam nōtissimamque ecclēsiam sē condūcit. Quid est ecclēsia? Ecclēsia est “templum” ubi Chrīstiānī deum suum adōrant. Necesse est nōbīs meminisse Imperātōrem Cōnstantīnum Chrīstiānum fuisse et multās ecclesiās aedificāvit et, post Imperātōrem Theodosium, tōtum imperium Rōmānum Chrīstiānum fuisse.

Quid est nōmen hūius ecclēsiae? Nōmen hūius ecclēsiae est "Hagia Sophia." Estne "Hagia Sophia" nōmen Latīnum? Minimē! Nōn Latīnum, sed nōmen ecclēsiae Graecum est. Quid significat hoc nōmen Graecum "Hagia Sophia"? "Hagia Sophia" Latīnē significat "Sāncta Sapientia." Sed quid est "sapientia"? Sapientia est quālitās quam fēmina aut vir intelligēns, quī multōs annōs vīxit, habet. Sōcratēs erat vir sapientissimus quia multam sapientiam habēbat!

Convexum Hagiae Sophiae

Quis hanc ecclēsiam aedificāvit? Ab Imperātōre Iūstīniānō "Hagia Sophia" aedificāta est et annō 537 post Chrīstum ab eōdem imperātōre cōnsacrāta est. (“Cōnsacrāre” est mōmentum temporis in quō ecclēsiā “sacra” dicta est et populus Deum adōrāre incipere potest.) Hagia Sophia nōtissima est quod tēctum convexum magnum pulcherrimumque habet. Convexum "Hagiae Sophiae" similis convexō Pantheōnis Rōmae est. Convexum "Hagiae Sophiae" altior est, sed illō Pantheōnis paululum minor est.

Christus "Pankrātor

Ecclēsia Hagia Sophia quoque nota est quod multīs et pulchrīs mosaīcīs ōrnātur, ut hōc magnō mosaīcō “Chrīstus Pankrātor” (id est, “Chrīstus omnipotēns” aut “Chrīstus quī omnia regit”) et magnīs pulchrīsque angelīs sub convexō et hōc in quō Maria, māter Chrīstī quae, fīliō in sinū sedente, dōna ab Imperātōribus Cōnstantīnō et Iūstīniānō accipit. Cōnstantīnus eī urbem (Cōnstantīnopolis) dat, dum Iūstīniānus eī ecclēsiam ipsam dat!

Iūstīniānus, Maria, Iēsū, Cōnstantīnus

Sed, rē vērā, haec ecclēsia nōn iam ecclēsia est.  Fuit ecclēsia ab suā consacrātiōne annō 537 usque ad annum 1453 in quō, Turchī, Sultānō Mahomētus Secundō duce, Cōnstantīnopolim expugnāvit. Cōnstantīnopole captā, Sultānus ecclēsiam in meschītam convertit. Quid est “meschīta”? Meschīta est “templum” in quō Musulmānī Deum adōrant. Ex eō tempore, maxima et pulcherrima scrīpta in linguā Arabicā spatium sub convexō ōrnant.

Scripta Arabica

Sed hodiē, nec ecclēsia, nec meschīta, sed mūsēum est. Quid est mūsēum? Mūsēum est ubi Mūsae habitant. Sed quae sunt Mūsae? Mūsae sunt deae minōrēs Graecae quae artem īnspīrant. Itaque, aedificium in quō multa opera artis adsunt, mūsēum (id est, domus aut locus Mūsārum) dīcitur! Diē sequente, magister ad Mūsēum Archeologicum Cōnstantīnopolis īvit!